Όσο και αν έχουμε ξεπεράσει το ταμπού του ψυχολόγου σαν κοινωνία, οι περισσότεροι άνθρωποι ακόμα φοβούνται να επισκεφτούν έναν ψυχολόγο. Για κάποιους είναι δύσκολο να πάνε σε έναν ειδικό αφού θεωρούν ότι τα προβλήματά τους μπορεί να τους δυσκολεύουν την ζωή αλλά είναι απλά ώστε να χρειάζονται την βοήθεια ενός ειδικού. Άλλοι ίσως φοβούνται να έρθουν αντιμέτωποι με το πρόβλημα ή ακόμα και με τον εαυτό τους, άλλοι βολεύονται με το πρόβλημά τους και στο τέλος οι περισσότεροι έρχονται γιατί πλέον το πρόβλημά τους έχει αρχίσει να βγάζει σύμπτωμα (άγχος, ψυχοσωματικά, αϋπνίες, κρίση πανικού, κ.α.). Ποιος από μας αλήθεια πάει στον οδοντίατρο πριν τον πονόδοντο;

Οι άνθρωποι που πάνε στον ψυχολόγο είναι άνθρωποι με απλά προβλήματα στην καθημερινότητά τους και σε μεγαλύτερη συχνότητα εργαζόμενοι και μισθωτοί και όχι άνθρωποι της ελίτ.

Μπορεί σε κάποιους μια από τις δεξιότητες του ψυχολόγου-ψυχοθεραπευτή, το να είναι σταθερά εκεί και να «σε ακούει», να φαίνεται απλό αλλά πόσοι βρίσκουμε ανθρώπους να μας ακούν χωρίς να μας πουν τι θα έκαναν αυτοί;

Αυτή είναι μια σημαντική επισήμανση, ο ψυχολόγος δεν είναι φίλος, δεν θα μας πει τι θα έκανε στη θέση μας και δεν εμπλέκεται μαζί μας σε καμία άλλη σχέση πέραν της θεραπευτικής, γι αυτό μπορεί να είναι αντικειμενικός. Εξάλλου το πιο σημαντικό όταν έχουμε ένα πρόβλημά είναι εκτός από το να μας ακούσει κάποιος, να μας βοηθήσει να το αντιμετωπίσουμε με γνώμονα τις δικές μας ανάγκες, τα δικά μας συναισθήματα και βιώματα και όχι με βάση τις δικές του ( εγώ δεν είμαι εσύ!)

Οι επιφανειακές σχέσεις, η αδυναμία συναισθηματικής έκφρασης και η έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων είναι συχνά η αιτία κάποιος να επισκεφτεί έναν ψυχολόγο.

Ενώ πολλά ζευγάρια ή νέοι γονείς χρειάζονται τον ειδικό προκειμένου να αντιμετωπίσουν προβλήματα της σχέσης τους ή τον ερχομό του νέου μέλους.

Συνηθισμένες ερωτήσεις

Πολύ συχνά με ρωτάνε τι περιστατικά αναλαμβάνω.

Η θεραπεία αφορά όλους τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχολογική φύσης, είτε είναι συμπεριφοράς, είτε διάθεσης (πχ. κατάθλιψη), είτε σκέψης. Το αν εμφανίζει κάποιος ψυχοσωματικά ή εθισμό στο αλκοόλ είναι απλά ο φαινότυπος. Η θεραπεία αφορά ακόμα τους ασθενείς με ψυχιατρικά προβλήματα, με την προϋπόθεση της παράλληλης φαρμακοθεραπείας και παρακολούθησης από ψυχίατρο.

Ένα συχνό ερώτημα είναι η εμπειρία.

Αν κάποιος κατηγοριοποιεί τους ανθρώπους σε ανορεξικούς, καταθλιπτικούς, νευρωτικούς κλπ. τότε μπορεί να θεωρήσει ότι σε κάποια χρόνια θα έχει δει πολλά περιστατικά από κάθε κατηγορία. Η διαφορά στην δική μου οπτική είναι ότι ο καθένας μας είναι διαφορετικός και σε κάθε περίπτωση βλέπεις κάτι διαφορετικό κάτω από την παθολογία γνωρίζοντας έναν άνθρωπο, επομένως όσους και να γνωρίσεις ποτέ δεν θα είσαι αρκετά σοφός ώστε να ξέρεις τους ανθρώπους πριν τους γνωρίσεις. Δεν υπάρχουν συνταγές, τα συμπτώματα είναι συγκεκριμένα όμως από κάτω ο καθένας μας κουβαλάει τα δικά του βιώματα, τις δικές του ανάγκες και ιδιοσυγκρασία και την δική του μοναδικότητα. Γι΄ αυτό και ο άνθρωπος που θα έρθει στο γραφείο δεν είναι ασθενής, ή πελάτης, ή περιστατικό αλλά ο άλλος πόλος της θεραπευτικής σχέσης, «θεραπευόμενος».

Συχνά με παίρνουν γονείς και μου λένε ότι θέλουν βοήθεια για το παιδί τους, αλλά το πρόβλημα σε αυτή την περίπτωση είναι ότι το παιδί τους είναι ενήλικο.

Για να ξεκινήσει κάποιος θεραπεία πρέπει ο ίδιος να το θέλει, δεν μπορεί να κλείσει κάποιος άλλος ραντεβού εκτός αν το παιδί είναι κάτω των 18 ετών.

Είναι η τρίτη συνεδρία και δεν βλέπω αποτέλεσμα.

Πολλοί λανθασμένα νομίζουν ότι η ψυχοθεραπεία είναι συμβουλευτική. Ο θεραπευτής δεν προσφέρει έτοιμες λύσεις, δουλεύει περισσότερο με την Σωκρατική μαιευτική, ο στόχος είναι ό θεραπευόμενος να φύγει με εφόδιο την αυτονόμηση του να αποφασίζει ο ίδιος για το εαυτό του και όχι με ένα κουτί λύσεις που κάποια στιγμή τελειώνουν.

Μπορούμε να ηχογραφούμε για να ακούει ο φίλος μου τι λέμε στις συνεδρίες;

Το απόρρητο ισχύει και για τις δύο πλευρές, η θεραπεία είναι κάτι προσωπικό η αναπαραγωγή των όσων έχουν ειπωθεί με τρίτους μόνο παρερμηνείες μπορεί να φέρει.

Ψυχοθεραπεία, ψυχανάλυση, το ίδιο;

H ψυχανάλυση είναι είδος ψυχοθεραπείας, άρα όποιος κάνει ψυχοθεραπεία δεν κάνει ψυχανάλυση και δεν ξαπλώνει σε ντιβάνι..

Τι βλέπουν και σένα τα μάτια σου..

Ένα κλασικό σχόλιο που ακούω, και όμως βλέπω ή μάλλον ακούω πράγματα που συμβαίνουν στον καθένα μας.

Ιατρείο/γραφείο;

Ο ψυχολόγος δεν χορηγεί φάρμακα και δεν είναι γιατρός όπως ο ψυχίατρος. Ο ψυχολόγος κάνει ψυχοθεραπεία και έχει γραφείο, είναι απόφοιτος κάποιου τμήματος ψυχολογίας (4 πανεπιστήμια στην Ελλάδα) και όχι απόφοιτος ιατρικής σχολής. Ενώ η δουλειά του ψυχολόγου είναι μέσω της ψυχοθεραπείας να αντιμετωπίσει σκέψεις και συμπεριφορές δυσλειτουργικές για τον θεραπεύομενο και να τον οδηγήσει στην επίγνωση, και την αλλαγή μέσα από τεχνικές. Για να κάνει θεραπεία πρέπει να έχει εκπαιδευτεί και ως ψυχοθεραπευτής και ανάλογα με την προσέγγιση θα δουλέψει το πρόβλημα με τον θεραπευόμενο. Τα φάρμακα δεν αντιμετωπίζουν τα ψυχολογικά προβλήματα, απλά λειτουργούν σαν παυσίπονο, για να αντιμετωπιστεί η αιτία του προβλήματος χρειάζεται ψυχοθεραπεία.

Οι παγίδες.

Και στον χώρο αυτό όπως και στους υπόλοιπους, υπάρχουν καλοί και κακοί επαγγελματίες και πολλές παγίδες.

Ο ψυχολόγος πρέπει να έχει άδεια άσκησης επαγγέλματος και συνήθως είναι απόφοιτος των εξής ιδρυμάτων Παν. Αθηνών, Αριστοτέλειο, Κρήτης ή Παντείου ή και κάποιου ξένου πανεπιστημίου αφού αναγνωρίσει το πτυχίο του στην Ελλάδα. Οι απόφοιτοι που δεν εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες δεν έχουν άδεια και είναι σύμβουλοι ψυχικής υγείας.

Ψυχοθεραπευτές κανονικά μπορούν να είναι όσοι έχουν πρώτο πτυχίο ψυχολογίας από τις προαναφερόμενες σχολές και έχουν εκπαιδευτεί σε κάποια προσέγγιση. Ο τίτλος απλά του θεραπευτή δεν είναι νόμιμος.

Είναι σημαντικό ο ψυχολόγος που θα επιλέξετε να έχει άδεια, να είναι ψυχοθεραπευτής, να έχει ίσως και κάποιο μεταπτυχιακό τίτλο και να είναι επαγγελματίας. Ωστόσο είναι σημαντικό να σας ταιριάζει ο τρόπος που δουλεύει, δηλαδή η προσέγγιση αλλά και σαν άνθρωπος ιδιαίτερα αν το μοντέλο που δουλεύει είναι σχεσιακό και όχι τεχνοκρατικό.

Όσον αφορά τις προσεγγίσεις και το είδος της ψυχοθεραπείας, είναι σημαντικό να επιλέξετε αυτή που σας ταιριάζει με γνώμονα και το πρόβλημα σας.