«Ανησυχώ για το πως θα εκπαιδεύεται η νέα γενιά αποτελεσματικών ψυχοθεραπευτών. Ανησυχώ για την ψυχοθεραπεία για το πως μπορεί να παραμορφωθεί από οικονομικές πιέσεις και να φτωχύνει από ριζικά συντομευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα. Παρόλα αυτά, έχω εμπιστοσύνη ότι στο μέλλον μια συνομοταξία ψυχοθεραπευτών που θα προέρχονται από διάφορους επιστημονικούς κλάδους θα συνεχίσει ν’ ακολουθεί εντατική μεταπτυχιακή εκπαίδευση και, ακόμα και κάτω από την πίεση της πραγματικότητας, θα βρίσκει ασθενείς που θα επιθυμούν ευρεία ανάπτυξη και αλλαγή, πρόθυμους  ν’ αναλάβουν μια δέσμευση αορίστου χρόνου για την ψυχοθεραπεία.» (Irvin D. Yalom)

Τα λόγια του Γιάλομ εκφράζουν μια ρεαλιστική ανησυχία σε μια εποχή που κάποιοι θα διαλέξουν το γρήγορο κέρδος με μη επαγγελματικό τρόπο και κάποιοι τον επαγγελματικό δρόμο σε συνδυασμό με το ανθρώπινο κομμάτι σε μια περίοδο προβλημάτων, κρίσεων, αυτοκτονιών και ευκαιριών για κάποιους.

Το να είσαι ψυχοθεραπευτής είναι μεγάλη ευθύνη, όπως ευθύνη είναι και η επιλογή του θεραπευτή.

Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν και θεραπευτές που κάνουν κακή άσκηση του επαγγέλματος και δυστυχώς η φύση του επαγγέλματος είναι τέτοια ώστε ο κακός θεραπευτής να είναι και επικίνδυνος. Είναι επικίνδυνος γιατί η θεραπευτική σχέση είναι μια σχέση εμπιστοσύνης και ο κλονισμός αυτής έχει συνέπειες.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυστηρή και ξεκάθαρη νομοθεσία που να αφορά τον όρο του ψυχοθεραπευτή. Υπάρχει νομικά μόνο ο ψυχολόγος που έχει άδεια άσκησης επαγγέλματος με την αποφοίτηση του από συγκεκριμένα πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Ο Σεπτέμβρης είναι ένας μήνας αρκετά δύσκολος μετά από την χαλάρωση των διακοπών, αφού τα προβλήματα που για λίγο αφήσαμε πίσω καλούμαστε να τα αντιμετωπίσουμε. Οι διακοπές ωστόσο μπορεί να μας έχουν δώσει μια πιο αισιόδοξη προοπτική στην αντιμετώπισή τους. Για πολλούς ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας όπου θα θέσουν στόχους, θα προσπαθήσουν και θα ξανά μπουν στον στίβο της ζωής.

Η αντιμετώπιση κάποιων προβλημάτων μας πολλές φορές μας στρέφει στην βοήθεια ενός ειδικού. Η επιλογή του κατάλληλου ψυχολόγου-ψυχοθεραπευτή δεν είναι εύκολη, καθώς κρύβει κινδύνους. Για να επιλέξουμε τον κατάλληλο θεραπευτή υπάρχουν κάποια βασικά κριτήρια:

• Η ακαδημαϊκή του κατάρτιση
• Η ψυχοθεραπευτική του προσέγγιση
• Ο άνθρωπος

Ο τίτλος ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής είναι μια πρώτη ένδειξη, γιατί ο ψυχολόγος χωρίς εκπαίδευση σε κάποια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση δεν μπορεί να κάνει θεραπεία, ενώ ο ψυχοθεραπευτής που δεν είναι ψυχολόγος δεν υφίσταται νομοθετικά και πράγματι στην Ελλάδα μπορεί κάποιος που τέλειωσε μια σχολή ανθρωπίνων σπουδών να κάνει εκπαίδευση στην ψυχοθεραπεία χωρίς να έχει άδεια άσκηση του επαγγέλματος. Επομένως είναι καλό να επιλέξετε έναν ψυχολόγο που είναι και ψυχοθεραπευτής.

Η προσέγγιση στην οποία έχει εκπαιδευτεί ενδιαφέρει και τον θεραπευόμενο και καλό είναι να ρωτάτε να σας εξηγήσει με ποιον τρόπο θα δουλέψετε. Το να μπορεί ο θεραπευτής να εξηγήσει με απλά λόγια κατανοητά στον θεραπευόμενο το πώς δουλεύει μας εξασφαλίζει ότι έχουμε επιλέξει έναν θεραπευτή που ενδιαφέρεται να μας εξηγήσει πως θα δουλέψει η θεραπεία και δεν έχουμε καταφύγει σε κάποια «αυθεντία» που θα μας αντιμετωπίσει σαν πελάτη και θα δουλέψει τεχνοκρατικά. Προσέξτε την παγίδα των «φωτεινών επιγραφών», ή των επιστημόνων με φορτωμένους τίτλους ή δημοσιότητα στην τηλεόραση, ο καλός επιστήμονας δεν έχει ανάγκη να το φωνάζει, η προσωπική προβολή που ξεπερνά το μέτρο μάλλον παραπέμπει σε έναν επιστήμονα με χαμηλή αυτοπεποίθηση ή υπέρμετρα φιλόδοξο. Τα όρια μεταξύ εξέλιξης, υγιούς ναρκισσισμού και παθολογικού ναρκισσισμού είναι λεπτά.

Ένα επίσης σημαντικό κομμάτι είναι ο άνθρωπος πίσω από τα πτυχία και τους τίτλους, είναι σημαντικό να νιώθουμε ασφάλεια, εμπιστοσύνη και να υπάρξει θεραπευτική σχέση και ειλικρίνεια.

Έτσι λοιπόν πριν καταφύγετε στην επιλογή ενός θεραπευτή βεβαιωθείτε ότι έχετε βρει τον κατάλληλο για εσάς, πολλές φορές αυτός που μας προτείνουν μπορεί να μην μας ταιριάζει.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία:

Irvin D. Yalom. Το δώρο της ψυχοθεραπείας. Ανοιχτή επιστολή σε μια νέα γενιά ψυχοθεραπευτών και τους ασθενείς τους. Εκδόσεις Άγρα.