Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί…

Η κρίση, η οποία ταλανίζει τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας, έχει επιφέρει ριζικές αλλαγές τόσο στον οικονομικό όσο και στον κοινωνικό τομέα. Το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της αλλαγής αποτελεί η ραγδαία αύξηση της ανεργίας η οποία και αποτελεί μια κοινωνικοοικονομική συνέπεια της κρίσης. Σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους, η ανεργία αποτελεί ένα κοινωνικό πρόβλημα το οποίο δύναται να συσχετιστεί με άλλα προβλήματα τα οποία πλέον αποκτούν κοινωνικό χαρακτήρα. Ένα από αυτά είναι η αυτοκτονία, η οποία μέχρι πρότινος εθεωρείτο αμιγώς ψυχοπαθολογικό πρόβλημα.

Σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί για το φαινόμενο της αυτοκτονίας , έχει παρατηρηθεί ότι τα ποσοστά των αυτοκτονιών παραμένουν σταθερά για μια κοινωνία ή μια ομάδα. Αυτό λοιπόν μας κάνει να πιστεύουμε ότι υπάρχουν κάποιοι εξωτερικοί (κοινωνικοί) παράγοντες οι οποίοι ωθούν τα άτομα στη πράξη της αυτοκτονίας. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι ψυχολογικοί λόγοι δύνανται να ερμηνεύουν γιατί ένα άτομο προβαίνει στην πράξη της αυτοκτονίας. Ωστόσο, δεν μπορούν να ερμηνεύσουν τη σταθερότητα των ποσοστών των αυτοκτονιών συνολικά σε μια δεδομένη κοινωνία γεγονός που αποτελεί αρμοδιότητα των κοινωνιολόγων. Σύμφωνα με έρευνες που έγιναν στην Ευρώπη, έχει παρατηρηθεί ότι για κάθε αύξηση 1% στην ανεργία, υπάρχει αύξηση 0,8 % στις αυτοκτονίες. Επιπλέον υπάρχουν και άλλοι λόγοι οι οποίοι συνδέονται με τους κοινωνικούς όπως είναι οι περιβαλλοντικοί. Για παράδειγμα , στη Σκανδιναβία υπάρχουν αρκετά υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών τα οποία τείνουν να οφείλονται στο κλίμα.

Σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους, οι κοινωνικές τάσεις παρασύρουν τα άτομα στην αυτοκτονία. Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την κατάσταση αυτή είναι η κοινωνική ενσωμάτωση δηλαδή ο βαθμός στον οποίο τα άτομα αισθάνονται ότι ανήκουν στη κοινωνία καθώς και η ρύθμιση , δηλαδή ο βαθμός στον οποίο οι πράξεις των ατόμων βρίσκονται υπό τον έλεγχο ηθικών κανόνων και αξιών. Στηριζόμενοι λοιπόν στους παραπάνω παράγοντες , διακρίνουμε τους τέσσερις τύπους αυτοκτονίας.

Όσον αφορά το βαθμό ενσωμάτωσης των ανθρώπων, διακρίνουμε την εγωιστική και την αλτρουιστική αυτοκτονία. Στην εγωιστική αυτοκτονία, τα άτομα έχουν ελάχιστους δεσμούς με το κοινωνικό σύνολο και δεν λαμβάνουν καμία υποστήριξη ή καθοδήγηση από αυτό. Στις κοινωνίες στις οποίες έχουμε αυτό τον τύπο αυτοκτονίας υπάρχουν πολλοί χαλαροί κοινωνικοί δεσμοί διότι δίνεται μεγάλη σημασία στα ατομικά δικαιώματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι εργένηδες οι οποίοι είναι πιο ευάλωτοι σε αυτόν τον τύπο αυτοκτονίας συγκριτικά με τους παντρεμένους. Στη συνέχεια, στην αλτρουιστική αυτοκτονία τα άτομα έχουν χάσει την ατομικότητά τους και εμφανίζεται υψηλό ποσοστό ενσωμάτωσης στο κοινωνικό σύνολο. Στις κοινωνίες αυτές, προτεραιότητα έχουν οι συνολικές κοινωνικές ανάγκες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι καμικάζι της Ιαπωνίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Όσον αφορά το βαθμό ρύθμισης, διακρίνουμε την φαταλιστική και την ανομική αυτοκτονία. Στη φαταλιστική αυτοκτονία , τα άτομα διακατέχονται από υπερβολική ρύθμιση της ζωής τους από τους κοινωνικούς κανόνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα σύμφωνα με τον Durkheim, αποτελεί η αυτοκτονία φυλακισμένων οι οποίοι προτίμησαν να αυτοκτονήσουν παρά να υπόκεινται σ αυτό το βάρβαρο καθεστώς που επικρατεί στις φυλακές. Τέλος, στην ανομική αυτοκτονία , οι κοινωνίες έχουν ένα ελλιπές σύστημα κοινωνικών κανόνων και αξιών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να επικρατεί μια κατάσταση ανομίας η οποία και ωθεί τα άτομα στην αυτοκτονία.

Κλείνοντας , αξίζει να αναφέρω ότι οι περισσότερες αυτοκτονίες που διαπράττονται στην Ελλάδα την περίοδο αυτή, σχετίζονται με την ανομική αυτοκτονία λόγω των άσχημων οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που επικρατούν. Οι κοινωνικοί και ηθικοί κανόνες είναι συγκεχυμένοι και ασαφείς. Οι εν δυνάμει αυτόχειρες δεν αισθάνονται καμία οικονομική ή κοινωνική υποστήριξη από το περιβάλλον τους και έτσι αποκτούν αυτοκτονικές τάσεις.

Χρήστος Θεοδωρόπουλος – Κοινωνιολόγος

Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… σχέσεις Ακρόπολη νευρική ψυχοθεραπευτής κενό θανάτου πανικού ψυχολογία χαμηλή αυτοπραγμάτωση δυσκολίες γνωσιακή διάχυτη κρίσεις αναλυτική ραντεβού συνεδρίες συναισθήματα ψυχολόγος φοβίες βουλιμία ψυχοθεραπείας διάσχιση κατάθλιψη αυτογνωσία ανορεξία ψυχοθεραπεία εγκατάλειψη προβλήματα προσέγγιση μετρό Αθήνα διαταραχή κέντρο γονέων ψυχοθεραπεύτρια συμβουλευτική ψυχολόγοι φαντασιώσεις αναπτυξιακή συμπεριφοράς φόβος άγχος αυτοεκτίμησηΦταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… εγκατάλειψη ψυχολόγος ψυχοθεραπεύτρια γνωσιακή ραντεβού συμβουλευτική θανάτου νευρική κατάθλιψη Αθήνα κενό συνεδρίες κρίσεις άγχος συμπεριφοράς ψυχολογία ανορεξία διαταραχή προσέγγιση ψυχοθεραπείας διάσχιση βουλιμία διάχυτη αυτοεκτίμηση γονέων αναπτυξιακή χαμηλή Ακρόπολη ψυχοθεραπεία δυσκολίες ψυχοθεραπευτής φοβίες αυτογνωσία φαντασιώσεις ψυχολόγοι πανικού αναλυτική φόβος αυτοπραγμάτωση κέντρο συναισθήματα προβλήματα μετρό σχέσεις Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… προσέγγιση ψυχοθεραπεύτρια προβλήματα ψυχολόγος ψυχοθεραπεία δυσκολίες θανάτου γονέων φαντασιώσεις συμβουλευτική πανικού κρίσεις φόβος ψυχολόγοι ραντεβού ψυχοθεραπευτής διάσχιση γνωσιακή φοβίες κενό Αθήνα ανορεξία διαταραχή συμπεριφοράς ψυχολογία άγχος κέντρο εγκατάλειψη μετρό αυτοπραγμάτωση βουλιμία σχέσεις αναπτυξιακή ψυχοθεραπείας συνεδρίες συναισθήματα αυτογνωσία χαμηλή κατάθλιψη διάχυτη αναλυτική Ακρόπολη αυτοεκτίμηση νευρική Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… θανάτου άγχος Αθήνα προσέγγιση αναλυτική συναισθήματα φόβος αυτοεκτίμηση ραντεβού ψυχολόγος κενό σχέσεις μετρό ανορεξία χαμηλή φοβίες ψυχολόγοι συμβουλευτική διάσχιση αναπτυξιακή διάχυτη αυτογνωσία συμπεριφοράς νευρική ψυχολογία φαντασιώσεις αυτοπραγμάτωση εγκατάλειψη ψυχοθεραπείας κατάθλιψη κέντρο πανικού προβλήματα ψυχοθεραπευτής γονέων βουλιμία ψυχοθεραπεία ψυχοθεραπεύτρια δυσκολίες κρίσεις συνεδρίες διαταραχή γνωσιακή Ακρόπολη Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… ψυχολόγοι μετρό άγχος Ακρόπολη φόβος κρίσεις γονέων συμβουλευτική χαμηλή συνεδρίες αναπτυξιακή αυτοπραγμάτωση πανικού κατάθλιψη ψυχοθεραπεία συναισθήματα προσέγγιση αυτοεκτίμηση δυσκολίες φοβίες ψυχοθεραπεύτρια Αθήνα κενό αυτογνωσία θανάτου διάχυτη ραντεβού ψυχολογία διάσχιση αναλυτική βουλιμία φαντασιώσεις κέντρο εγκατάλειψη διαταραχή προβλήματα ψυχοθεραπείας σχέσεις ψυχοθεραπευτής νευρική συμπεριφοράς γνωσιακή ανορεξία ψυχολόγος Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… Αθήνα φόβος ψυχοθεραπευτής μετρό κενό Ακρόπολη διαταραχή θανάτου διάχυτη συναισθήματα διάσχιση προβλήματα συμπεριφοράς πανικού αυτοπραγμάτωση κατάθλιψη βουλιμία εγκατάλειψη χαμηλή προσέγγιση συνεδρίες ψυχολόγοι δυσκολίες ψυχοθεραπεύτρια κέντρο ραντεβού άγχος αυτοεκτίμηση ψυχολογία ψυχοθεραπεία ανορεξία φοβίες ψυχολόγος αυτογνωσία συμβουλευτική αναλυτική ψυχοθεραπείας κρίσεις σχέσεις νευρική γονέων αναπτυξιακή γνωσιακή φαντασιώσεις