Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί…

Η κρίση, η οποία ταλανίζει τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας, έχει επιφέρει ριζικές αλλαγές τόσο στον οικονομικό όσο και στον κοινωνικό τομέα. Το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της αλλαγής αποτελεί η ραγδαία αύξηση της ανεργίας η οποία και αποτελεί μια κοινωνικοοικονομική συνέπεια της κρίσης. Σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους, η ανεργία αποτελεί ένα κοινωνικό πρόβλημα το οποίο δύναται να συσχετιστεί με άλλα προβλήματα τα οποία πλέον αποκτούν κοινωνικό χαρακτήρα. Ένα από αυτά είναι η αυτοκτονία, η οποία μέχρι πρότινος εθεωρείτο αμιγώς ψυχοπαθολογικό πρόβλημα.

Σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί για το φαινόμενο της αυτοκτονίας , έχει παρατηρηθεί ότι τα ποσοστά των αυτοκτονιών παραμένουν σταθερά για μια κοινωνία ή μια ομάδα. Αυτό λοιπόν μας κάνει να πιστεύουμε ότι υπάρχουν κάποιοι εξωτερικοί (κοινωνικοί) παράγοντες οι οποίοι ωθούν τα άτομα στη πράξη της αυτοκτονίας. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι ψυχολογικοί λόγοι δύνανται να ερμηνεύουν γιατί ένα άτομο προβαίνει στην πράξη της αυτοκτονίας. Ωστόσο, δεν μπορούν να ερμηνεύσουν τη σταθερότητα των ποσοστών των αυτοκτονιών συνολικά σε μια δεδομένη κοινωνία γεγονός που αποτελεί αρμοδιότητα των κοινωνιολόγων. Σύμφωνα με έρευνες που έγιναν στην Ευρώπη, έχει παρατηρηθεί ότι για κάθε αύξηση 1% στην ανεργία, υπάρχει αύξηση 0,8 % στις αυτοκτονίες. Επιπλέον υπάρχουν και άλλοι λόγοι οι οποίοι συνδέονται με τους κοινωνικούς όπως είναι οι περιβαλλοντικοί. Για παράδειγμα , στη Σκανδιναβία υπάρχουν αρκετά υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών τα οποία τείνουν να οφείλονται στο κλίμα.

Σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους, οι κοινωνικές τάσεις παρασύρουν τα άτομα στην αυτοκτονία. Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την κατάσταση αυτή είναι η κοινωνική ενσωμάτωση δηλαδή ο βαθμός στον οποίο τα άτομα αισθάνονται ότι ανήκουν στη κοινωνία καθώς και η ρύθμιση , δηλαδή ο βαθμός στον οποίο οι πράξεις των ατόμων βρίσκονται υπό τον έλεγχο ηθικών κανόνων και αξιών. Στηριζόμενοι λοιπόν στους παραπάνω παράγοντες , διακρίνουμε τους τέσσερις τύπους αυτοκτονίας.

Όσον αφορά το βαθμό ενσωμάτωσης των ανθρώπων, διακρίνουμε την εγωιστική και την αλτρουιστική αυτοκτονία. Στην εγωιστική αυτοκτονία, τα άτομα έχουν ελάχιστους δεσμούς με το κοινωνικό σύνολο και δεν λαμβάνουν καμία υποστήριξη ή καθοδήγηση από αυτό. Στις κοινωνίες στις οποίες έχουμε αυτό τον τύπο αυτοκτονίας υπάρχουν πολλοί χαλαροί κοινωνικοί δεσμοί διότι δίνεται μεγάλη σημασία στα ατομικά δικαιώματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι εργένηδες οι οποίοι είναι πιο ευάλωτοι σε αυτόν τον τύπο αυτοκτονίας συγκριτικά με τους παντρεμένους. Στη συνέχεια, στην αλτρουιστική αυτοκτονία τα άτομα έχουν χάσει την ατομικότητά τους και εμφανίζεται υψηλό ποσοστό ενσωμάτωσης στο κοινωνικό σύνολο. Στις κοινωνίες αυτές, προτεραιότητα έχουν οι συνολικές κοινωνικές ανάγκες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι καμικάζι της Ιαπωνίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Όσον αφορά το βαθμό ρύθμισης, διακρίνουμε την φαταλιστική και την ανομική αυτοκτονία. Στη φαταλιστική αυτοκτονία , τα άτομα διακατέχονται από υπερβολική ρύθμιση της ζωής τους από τους κοινωνικούς κανόνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα σύμφωνα με τον Durkheim, αποτελεί η αυτοκτονία φυλακισμένων οι οποίοι προτίμησαν να αυτοκτονήσουν παρά να υπόκεινται σ αυτό το βάρβαρο καθεστώς που επικρατεί στις φυλακές. Τέλος, στην ανομική αυτοκτονία , οι κοινωνίες έχουν ένα ελλιπές σύστημα κοινωνικών κανόνων και αξιών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να επικρατεί μια κατάσταση ανομίας η οποία και ωθεί τα άτομα στην αυτοκτονία.

Κλείνοντας , αξίζει να αναφέρω ότι οι περισσότερες αυτοκτονίες που διαπράττονται στην Ελλάδα την περίοδο αυτή, σχετίζονται με την ανομική αυτοκτονία λόγω των άσχημων οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που επικρατούν. Οι κοινωνικοί και ηθικοί κανόνες είναι συγκεχυμένοι και ασαφείς. Οι εν δυνάμει αυτόχειρες δεν αισθάνονται καμία οικονομική ή κοινωνική υποστήριξη από το περιβάλλον τους και έτσι αποκτούν αυτοκτονικές τάσεις.

Χρήστος Θεοδωρόπουλος – Κοινωνιολόγος

Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… κατάθλιψη αναλυτική χαμηλή αναπτυξιακή αυτογνωσία εγκατάλειψη κέντρο πανικού ψυχοθεραπείας νευρική συνεδρίες ψυχολογία αυτοπραγμάτωση βουλιμία κρίσεις συναισθήματα άγχος ψυχοθεραπεία συμβουλευτική συμπεριφοράς αυτοεκτίμηση ψυχοθεραπευτής θανάτου μετρό κενό διάχυτη ψυχοθεραπεύτρια ανορεξία ραντεβού ψυχολόγοι φαντασιώσεις γνωσιακή γονέων Ακρόπολη προβλήματα δυσκολίες Αθήνα διάσχιση διαταραχή φόβος ψυχολόγος σχέσεις φοβίες προσέγγισηΦταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… συμπεριφοράς ψυχοθεραπείας διάσχιση ραντεβού προσέγγιση ανορεξία ψυχοθεραπεία νευρική διαταραχή προβλήματα χαμηλή μετρό αυτοεκτίμηση φαντασιώσεις φόβος ψυχολόγος αναλυτική γνωσιακή πανικού Ακρόπολη διάχυτη βουλιμία θανάτου εγκατάλειψη συναισθήματα άγχος δυσκολίες αναπτυξιακή ψυχολόγοι ψυχολογία Αθήνα συνεδρίες ψυχοθεραπευτής κρίσεις κατάθλιψη αυτοπραγμάτωση συμβουλευτική κενό σχέσεις αυτογνωσία φοβίες ψυχοθεραπεύτρια κέντρο γονέων Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… αυτογνωσία συμβουλευτική βουλιμία φαντασιώσεις προσέγγιση διάσχιση συμπεριφοράς εγκατάλειψη κέντρο σχέσεις γνωσιακή Ακρόπολη νευρική διάχυτη κατάθλιψη ψυχοθεραπείας προβλήματα κρίσεις γονέων ανορεξία μετρό αναπτυξιακή ψυχοθεραπεία φόβος χαμηλή αυτοεκτίμηση δυσκολίες συναισθήματα πανικού κενό ραντεβού άγχος φοβίες ψυχοθεραπεύτρια Αθήνα ψυχοθεραπευτής αναλυτική αυτοπραγμάτωση ψυχολογία ψυχολόγος διαταραχή ψυχολόγοι συνεδρίες θανάτου Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… ανορεξία ραντεβού γνωσιακή δυσκολίες ψυχοθεραπεία Αθήνα κέντρο προσέγγιση συνεδρίες ψυχοθεραπευτής νευρική διαταραχή συμπεριφοράς χαμηλή φόβος αυτογνωσία θανάτου κρίσεις αναλυτική Ακρόπολη αυτοπραγμάτωση διάχυτη ψυχοθεραπεύτρια κατάθλιψη κενό σχέσεις εγκατάλειψη άγχος μετρό διάσχιση συναισθήματα βουλιμία ψυχολόγος πανικού αυτοεκτίμηση συμβουλευτική φοβίες ψυχολόγοι προβλήματα ψυχολογία αναπτυξιακή γονέων φαντασιώσεις ψυχοθεραπείας Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… γνωσιακή βουλιμία αναπτυξιακή διαταραχή ψυχοθεραπείας κρίσεις εγκατάλειψη μετρό κατάθλιψη αυτοπραγμάτωση συναισθήματα δυσκολίες ψυχολόγος ψυχολογία ψυχοθεραπευτής ψυχολόγοι κενό προβλήματα φόβος χαμηλή ραντεβού συμβουλευτική διάχυτη θανάτου αυτογνωσία συνεδρίες άγχος ψυχοθεραπεία συμπεριφοράς προσέγγιση Αθήνα ψυχοθεραπεύτρια κέντρο αναλυτική αυτοεκτίμηση γονέων σχέσεις Ακρόπολη διάσχιση φοβίες πανικού νευρική φαντασιώσεις ανορεξία Φταίω Εγώ – Φταίνε Αυτοί… συμπεριφοράς φόβος μετρό αυτογνωσία ψυχοθεραπεία συναισθήματα ραντεβού προβλήματα διάχυτη συνεδρίες Ακρόπολη κενό φαντασιώσεις ψυχοθεραπευτής ψυχοθεραπείας πανικού διαταραχή βουλιμία θανάτου αυτοεκτίμηση συμβουλευτική κρίσεις γονέων αναπτυξιακή κατάθλιψη ψυχοθεραπεύτρια φοβίες γνωσιακή προσέγγιση άγχος ψυχολόγος σχέσεις ψυχολογία ανορεξία κέντρο αυτοπραγμάτωση δυσκολίες διάσχιση νευρική εγκατάλειψη ψυχολόγοι χαμηλή αναλυτική Αθήνα