Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder)

H Δέσποινα, μετά την τελευταία της απόπειρα, αποφάσισε ότι θέλει να “βρεi τον εαυτό της” και να ξεκινήσει θεραπεία.

Είναι μια κοπέλα 28 χρονών, ιδιωτική υπάλληλος, που πρόσφατα χώρισε από μια σχέση 2,5 ετών. Όπως μου λέει δεν έχει ξανακάνει μακροχρόνια σχέση, αφού στο παρελθόν συνήθιζε να αλλάζει συχνά συντρόφους χωρίς να μπορεί να παραμείνει σε σχέση. Η Δέσποινα μένει με την μητέρα της, δεν έχει αδέλφια και ο πατέρας της τους εγκατέλειψε όταν ήταν στη Β’ Δημοτικού. Απο τότε η μητέρα της έκανε δύο δουλειές για να ανταπεξέλθει, ενώ τώρα έχει βγεi σε σύνταξη.

Η Δέσποινα μένει με την μητέρα της γιατί νιώθει ότι οφείλει να την φροντίζει και να την βοηθάει, παρόλο που θα ήθελε να μείνει μόνη της. Μετά το πρώτο έτος στο πανεπιστήμιο, απογοητευμένη απο την σχολή της και μπερδεμένη, ξεκινάει την χρήση ουσιών παρασυρμένη όπως λέει απο κάποιον που της άρεσε αλλά με τον οποίο δεν είχαν σχέση. Όταν έμαθε ότι ο φίλος της αυτός είχε σχέση με μία γνωστή της έκανε την πρώτη απόπειρα με υπερβολική δόση. Στη συνέχεια της ζωής της εξακολούθησε να έχει διαφορετικούς συντρόφους, πέρασε καταθλιπτικά επεισόδια και περίοδο αυτοτραυματισμών. Μου αναφέρει το χρόνιο αίσθημα κενού που βιώνει. Στην ερώτησή μου ποια είναι η Δέσποινα μου λέει ότι είναι μπερδεμένη και ξεσπάει σε κλάματα. Τα συναισθήματά της δεν είναι σταθερά, βιώνει συνεχείς μεταπτώσεις. Νιώθει απίστευτο θυμό για τον πατέρα της, αλλά και για κάθε άντρα όταν υποψιάζεται ότι θα την εγκαταλείψει. Θυμώνει και με τα όρια της θεραπείας όσον αφορά τον χρόνο και την σταθερή μέρα. Μου αναφέρει τον τελευταίο της σύντροφο πόσο πετυχημένος είναι ως διευθυντής και μου περιγράφει το ακριβό του ντύσιμο, ενώ μετά μου εξομολογείται πόσο τον υποτιμά αφού στη σχέση της μαζί του ένιωθε ότι είναι ένας επιφανειακός, βαρετός άντρας.

Η Δέσποινα στην αρχή της θεραπείας προσπαθούσε να σπάσει τα όρια, είτε καθυστερώντας είτε θέλοντας να καπνίσει την ώρα της συνεδρίας. Στη συνέχεια, αφού πολλές φορές με εξιδανίκευσε και με υποτίμησε σαν θεραπεύτρια κατάφερε να με εμπιστευτεί. Είδαμε μέσα απο το Διάγραμμα της διαδικασίες που ακολουθεί, τα διλλήματα, τις εμπλοκές και της παγίδες.

Μιλήσαμε για τον φόβο της εγκατάλειψης και το πώς συσχετίζεται με τους άνδρες, ενώ της ανέφερα το προσωπικό μου συναίσθημα απέναντι στην αστάθειά της, την εξιδανίκευση και την υποτίμηση. Κάτω απο τον θυμό της, είδαμε την θλίψη της για την εγκατάλειψη του πατέρα της και νοηματοδοτήσαμε τη ζωή. Χτίζοντας μια σταθερή ταυτότητα, κατάφερε να βάλει όρια στη ζωή της. Με το τέλος της θεραπείας της και δουλεύοντας αρκετό καιρό τον αποχαιρετισμό μας, μπήκε σε ομάδα αυτογνωσίας.

(Για λόγους προστασίας του απορρήτου, το όνομα δεν είναι πραγματικό)

Βίντεο που περιγράφει τα βιώματα ασθενούς με οριακή διαταραχή προσωπικότητας, που μας βοηθάει να νιώσουμε το συναίσθημα αυτών των ανθρώπων.

Διαγνωστικά Κριτήρια (κατά DSM-IV) για την Οριακή/Μεταιχμιακή Διαταραχή Προσωπικότητας

Ένας εκτεταμένος τύπος αστάθειας των διαπροσωπικών σχέσεων, της εικόνας του εαυτού, των συναισθημάτων και έντονης παρορμητικότητας που αρχίζει νωρίς στην ενήλικη ζωή και είναι παρών σε μια ποικιλία καταστάσεων, όπως φαίνεται από πέντε (ή περισσότερα) από τα παρακάτω:

1. Ξέφρενες προσπάθειες του ατόμου να αποφύγει πραγματική ή φανταστική εγκατάλειψη. Σημείωση: Μην περιλαμβάνετε αυτοκτονική ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά που καλύπτεται στο Κριτήριο 5.
2. Ένας τύπος ασταθών και έντονων διαπροσωπικών σχέσεων που χαρακτηρίζονται από εναλλαγές μεταξύ ακραίων περιπτώσεων της εξιδανίκευσης και της υποτίμησης.
3. Διατάραξη της ταυτότητας: έντονα και επίμονα ασταθής εικόνα ή αίσθηση του εαυτού.
4. Παρορμητικότητα σε τουλάχιστον δύο τομείς που είναι δυνητικά αυτοκαταστροφικοί (π.χ. ξόδεμα χρημάτων, σεξ, κατάχρηση ουσιών, απρόσεκτη οδήγηση, επεισόδια υπερφαγίας). Σημείωση: Μην περιλαμβάνετε αυτοκτονική ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά που καλύπτεται στο Κριτήριο 5.
5. Επανειλημμένη αυτοκτονική συμπεριφορά, χειρονομίες ή απειλές ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά.
6. Συναισθηματική αστάθεια οφειλόμενη σε έντονη αντιδραστικότητα της διάθεσης (π.χ. έντονη επεισοδιακή δυσφορία, ευερεθιστικότητα ή άγχος που συνήθως διαρκεί για λίγες ώρες και μόνο σπάνια περισσότερο από λίγες μέρες).
7. Χρόνια αισθήματα κενού.
8. Απρόσφορος έντονος θυμός ή δυσκολία ελέγχου του θυμού (π.χ. συχνά ξεσπάσματα θυμού, συνεχής θυμός, επανειλημμένα το άτομο έρχεται στα χέρια).
9. Παροδικός, σχετιζόμενος με στρες παρανοϊκός ιδεασμός ή σοβαρά διασχιστικά συμπτώματα.

Περιγραφή Κλινικής Εικόνας

• Άτομα με ΜΔΠ δεν αντέχουν τη μοναξιά, την αισθάνονται σαν εγκατάλειψη και έχουν έντονο φόβο ή και πανικό, θυμό, οργή. Μπορεί να κάνουν παρορμητικά αυτοκαταστροφικές πράξεις (8-10% αυτοκτονούν).
• Έχουν ασαφή και ασταθή εικόνα του εαυτού τους, που εκδηλώνεται με δραματικές και απότομες αλλαγές στην ταυτότητα τους.
• Έχουν πολύ μεγάλη συναισθηματική αστάθεια.
• Παραπονιούνται για χρόνια αίσθηση κενού και βαθιάς μοναξιάς.
• Κάτω από έντονο στρες μπορεί να έχουν σύντομα ψυχωτικά επεισόδια.
• Έχουν την τάση να δημιουργούν έντονες, ασταθείς και γενικά χαώδεις διαπροσωπικές σχέσεις.
• Μπορούν να περάσουν απότομα από την εξιδανίκευση στην υποτίμηση ατόμων που μπορούν να τους δώσουν φροντίδα.

Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) διαταραχή συνεδρίες εγκατάλειψη γονέων δυσκολίες μετρό προβλήματα γνωσιακή κρίσεις Αθήνα αυτοπραγμάτωση συναισθήματα σχέσεις αναπτυξιακή άγχος ψυχολόγος αναλυτική Ακρόπολη ψυχολόγοι θανάτου φόβος ραντεβού αυτογνωσία ψυχοθεραπεία αυτοεκτίμηση χαμηλή συμβουλευτική νευρική ψυχοθεραπείας πανικού φοβίες ψυχοθεραπευτής ψυχοθεραπεύτρια κατάθλιψη κενό συμπεριφοράς ανορεξία βουλιμία διάσχιση προσέγγιση ψυχολογία φαντασιώσεις κέντρο διάχυτηΟριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) Αθήνα συναισθήματα βουλιμία ανορεξία διαταραχή γονέων αυτοπραγμάτωση μετρό Ακρόπολη κενό αυτογνωσία νευρική κέντρο ψυχοθεραπείας κατάθλιψη ψυχοθεραπεία αναπτυξιακή πανικού κρίσεις αυτοεκτίμηση χαμηλή συμπεριφοράς ψυχοθεραπευτής ψυχολόγος φόβος διάχυτη γνωσιακή αναλυτική φαντασιώσεις ψυχολόγοι σχέσεις ραντεβού συνεδρίες άγχος φοβίες ψυχολογία θανάτου προβλήματα ψυχοθεραπεύτρια εγκατάλειψη διάσχιση συμβουλευτική προσέγγιση δυσκολίες Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) φοβίες Αθήνα διάσχιση άγχος δυσκολίες αναπτυξιακή ανορεξία ψυχολόγος σχέσεις συμπεριφοράς βουλιμία θανάτου κατάθλιψη γονέων νευρική γνωσιακή πανικού χαμηλή συμβουλευτική ραντεβού διαταραχή συναισθήματα αναλυτική προβλήματα ψυχοθεραπεία συνεδρίες φαντασιώσεις Ακρόπολη κενό φόβος προσέγγιση ψυχολογία ψυχοθεραπείας αυτογνωσία μετρό κρίσεις ψυχολόγοι διάχυτη εγκατάλειψη αυτοεκτίμηση αυτοπραγμάτωση ψυχοθεραπευτής κέντρο ψυχοθεραπεύτρια Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) φοβίες διαταραχή εγκατάλειψη ψυχολόγος διάχυτη αναπτυξιακή συναισθήματα πανικού θανάτου αυτοπραγμάτωση βουλιμία κέντρο φαντασιώσεις Ακρόπολη ψυχοθεραπευτής προσέγγιση ψυχοθεραπεύτρια συμβουλευτική μετρό νευρική ψυχοθεραπεία κρίσεις χαμηλή δυσκολίες άγχος προβλήματα συμπεριφοράς γονέων ψυχολόγοι ανορεξία διάσχιση γνωσιακή συνεδρίες ψυχοθεραπείας αναλυτική κενό ψυχολογία φόβος Αθήνα σχέσεις αυτοεκτίμηση αυτογνωσία κατάθλιψη ραντεβού Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) ψυχοθεραπεία ραντεβού διάχυτη γνωσιακή δυσκολίες πανικού προβλήματα ψυχοθεραπείας φαντασιώσεις εγκατάλειψη συνεδρίες διάσχιση χαμηλή φόβος θανάτου ψυχολόγοι αυτογνωσία συμπεριφοράς αυτοεκτίμηση άγχος κατάθλιψη ψυχοθεραπεύτρια φοβίες μετρό αναπτυξιακή προσέγγιση Αθήνα κενό συναισθήματα Ακρόπολη διαταραχή κρίσεις κέντρο ψυχολόγος ψυχολογία ανορεξία συμβουλευτική αυτοπραγμάτωση αναλυτική ψυχοθεραπευτής βουλιμία νευρική γονέων σχέσεις Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) χαμηλή αυτογνωσία κενό συμπεριφοράς θανάτου φόβος προβλήματα Ακρόπολη συναισθήματα γνωσιακή συμβουλευτική διαταραχή αναπτυξιακή φαντασιώσεις φοβίες σχέσεις αναλυτική ψυχολογία αυτοπραγμάτωση ψυχοθεραπείας ψυχολόγοι αυτοεκτίμηση εγκατάλειψη κρίσεις πανικού άγχος ψυχοθεραπεία διάχυτη βουλιμία Αθήνα ψυχοθεραπευτής συνεδρίες ψυχολόγος διάσχιση δυσκολίες προσέγγιση ψυχοθεραπεύτρια ανορεξία κέντρο μετρό κατάθλιψη νευρική γονέων ραντεβού