Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder)

H Δέσποινα, μετά την τελευταία της απόπειρα, αποφάσισε ότι θέλει να “βρεi τον εαυτό της” και να ξεκινήσει θεραπεία.

Είναι μια κοπέλα 28 χρονών, ιδιωτική υπάλληλος, που πρόσφατα χώρισε από μια σχέση 2,5 ετών. Όπως μου λέει δεν έχει ξανακάνει μακροχρόνια σχέση, αφού στο παρελθόν συνήθιζε να αλλάζει συχνά συντρόφους χωρίς να μπορεί να παραμείνει σε σχέση. Η Δέσποινα μένει με την μητέρα της, δεν έχει αδέλφια και ο πατέρας της τους εγκατέλειψε όταν ήταν στη Β’ Δημοτικού. Απο τότε η μητέρα της έκανε δύο δουλειές για να ανταπεξέλθει, ενώ τώρα έχει βγεi σε σύνταξη.

Η Δέσποινα μένει με την μητέρα της γιατί νιώθει ότι οφείλει να την φροντίζει και να την βοηθάει, παρόλο που θα ήθελε να μείνει μόνη της. Μετά το πρώτο έτος στο πανεπιστήμιο, απογοητευμένη απο την σχολή της και μπερδεμένη, ξεκινάει την χρήση ουσιών παρασυρμένη όπως λέει απο κάποιον που της άρεσε αλλά με τον οποίο δεν είχαν σχέση. Όταν έμαθε ότι ο φίλος της αυτός είχε σχέση με μία γνωστή της έκανε την πρώτη απόπειρα με υπερβολική δόση. Στη συνέχεια της ζωής της εξακολούθησε να έχει διαφορετικούς συντρόφους, πέρασε καταθλιπτικά επεισόδια και περίοδο αυτοτραυματισμών. Μου αναφέρει το χρόνιο αίσθημα κενού που βιώνει. Στην ερώτησή μου ποια είναι η Δέσποινα μου λέει ότι είναι μπερδεμένη και ξεσπάει σε κλάματα. Τα συναισθήματά της δεν είναι σταθερά, βιώνει συνεχείς μεταπτώσεις. Νιώθει απίστευτο θυμό για τον πατέρα της, αλλά και για κάθε άντρα όταν υποψιάζεται ότι θα την εγκαταλείψει. Θυμώνει και με τα όρια της θεραπείας όσον αφορά τον χρόνο και την σταθερή μέρα. Μου αναφέρει τον τελευταίο της σύντροφο πόσο πετυχημένος είναι ως διευθυντής και μου περιγράφει το ακριβό του ντύσιμο, ενώ μετά μου εξομολογείται πόσο τον υποτιμά αφού στη σχέση της μαζί του ένιωθε ότι είναι ένας επιφανειακός, βαρετός άντρας.

Η Δέσποινα στην αρχή της θεραπείας προσπαθούσε να σπάσει τα όρια, είτε καθυστερώντας είτε θέλοντας να καπνίσει την ώρα της συνεδρίας. Στη συνέχεια, αφού πολλές φορές με εξιδανίκευσε και με υποτίμησε σαν θεραπεύτρια κατάφερε να με εμπιστευτεί. Είδαμε μέσα απο το Διάγραμμα της διαδικασίες που ακολουθεί, τα διλλήματα, τις εμπλοκές και της παγίδες.

Μιλήσαμε για τον φόβο της εγκατάλειψης και το πώς συσχετίζεται με τους άνδρες, ενώ της ανέφερα το προσωπικό μου συναίσθημα απέναντι στην αστάθειά της, την εξιδανίκευση και την υποτίμηση. Κάτω απο τον θυμό της, είδαμε την θλίψη της για την εγκατάλειψη του πατέρα της και νοηματοδοτήσαμε τη ζωή. Χτίζοντας μια σταθερή ταυτότητα, κατάφερε να βάλει όρια στη ζωή της. Με το τέλος της θεραπείας της και δουλεύοντας αρκετό καιρό τον αποχαιρετισμό μας, μπήκε σε ομάδα αυτογνωσίας.

(Για λόγους προστασίας του απορρήτου, το όνομα δεν είναι πραγματικό)

Βίντεο που περιγράφει τα βιώματα ασθενούς με οριακή διαταραχή προσωπικότητας, που μας βοηθάει να νιώσουμε το συναίσθημα αυτών των ανθρώπων.

Διαγνωστικά Κριτήρια (κατά DSM-IV) για την Οριακή/Μεταιχμιακή Διαταραχή Προσωπικότητας

Ένας εκτεταμένος τύπος αστάθειας των διαπροσωπικών σχέσεων, της εικόνας του εαυτού, των συναισθημάτων και έντονης παρορμητικότητας που αρχίζει νωρίς στην ενήλικη ζωή και είναι παρών σε μια ποικιλία καταστάσεων, όπως φαίνεται από πέντε (ή περισσότερα) από τα παρακάτω:

1. Ξέφρενες προσπάθειες του ατόμου να αποφύγει πραγματική ή φανταστική εγκατάλειψη. Σημείωση: Μην περιλαμβάνετε αυτοκτονική ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά που καλύπτεται στο Κριτήριο 5.
2. Ένας τύπος ασταθών και έντονων διαπροσωπικών σχέσεων που χαρακτηρίζονται από εναλλαγές μεταξύ ακραίων περιπτώσεων της εξιδανίκευσης και της υποτίμησης.
3. Διατάραξη της ταυτότητας: έντονα και επίμονα ασταθής εικόνα ή αίσθηση του εαυτού.
4. Παρορμητικότητα σε τουλάχιστον δύο τομείς που είναι δυνητικά αυτοκαταστροφικοί (π.χ. ξόδεμα χρημάτων, σεξ, κατάχρηση ουσιών, απρόσεκτη οδήγηση, επεισόδια υπερφαγίας). Σημείωση: Μην περιλαμβάνετε αυτοκτονική ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά που καλύπτεται στο Κριτήριο 5.
5. Επανειλημμένη αυτοκτονική συμπεριφορά, χειρονομίες ή απειλές ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά.
6. Συναισθηματική αστάθεια οφειλόμενη σε έντονη αντιδραστικότητα της διάθεσης (π.χ. έντονη επεισοδιακή δυσφορία, ευερεθιστικότητα ή άγχος που συνήθως διαρκεί για λίγες ώρες και μόνο σπάνια περισσότερο από λίγες μέρες).
7. Χρόνια αισθήματα κενού.
8. Απρόσφορος έντονος θυμός ή δυσκολία ελέγχου του θυμού (π.χ. συχνά ξεσπάσματα θυμού, συνεχής θυμός, επανειλημμένα το άτομο έρχεται στα χέρια).
9. Παροδικός, σχετιζόμενος με στρες παρανοϊκός ιδεασμός ή σοβαρά διασχιστικά συμπτώματα.

Περιγραφή Κλινικής Εικόνας

• Άτομα με ΜΔΠ δεν αντέχουν τη μοναξιά, την αισθάνονται σαν εγκατάλειψη και έχουν έντονο φόβο ή και πανικό, θυμό, οργή. Μπορεί να κάνουν παρορμητικά αυτοκαταστροφικές πράξεις (8-10% αυτοκτονούν).
• Έχουν ασαφή και ασταθή εικόνα του εαυτού τους, που εκδηλώνεται με δραματικές και απότομες αλλαγές στην ταυτότητα τους.
• Έχουν πολύ μεγάλη συναισθηματική αστάθεια.
• Παραπονιούνται για χρόνια αίσθηση κενού και βαθιάς μοναξιάς.
• Κάτω από έντονο στρες μπορεί να έχουν σύντομα ψυχωτικά επεισόδια.
• Έχουν την τάση να δημιουργούν έντονες, ασταθείς και γενικά χαώδεις διαπροσωπικές σχέσεις.
• Μπορούν να περάσουν απότομα από την εξιδανίκευση στην υποτίμηση ατόμων που μπορούν να τους δώσουν φροντίδα.

Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) ανορεξία σχέσεις ψυχολόγοι φοβίες συμπεριφοράς συναισθήματα ψυχολόγος διάσχιση διαταραχή αυτοεκτίμηση μετρό ψυχοθεραπείας ψυχοθεραπευτής συμβουλευτική Αθήνα πανικού κρίσεις γονέων εγκατάλειψη αναλυτική αναπτυξιακή χαμηλή φαντασιώσεις θανάτου γνωσιακή ψυχοθεραπεύτρια δυσκολίες ψυχοθεραπεία κενό κατάθλιψη κέντρο προβλήματα νευρική διάχυτη αυτογνωσία άγχος Ακρόπολη αυτοπραγμάτωση προσέγγιση βουλιμία φόβος ψυχολογία ραντεβού συνεδρίεςΟριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) μετρό κατάθλιψη ψυχολογία φόβος άγχος κέντρο ραντεβού φαντασιώσεις διάχυτη νευρική θανάτου ψυχοθεραπεία αυτοεκτίμηση γονέων βουλιμία ανορεξία ψυχολόγοι εγκατάλειψη προβλήματα Αθήνα ψυχοθεραπείας διάσχιση αναλυτική αναπτυξιακή χαμηλή σχέσεις διαταραχή κενό συμπεριφοράς ψυχολόγος προσέγγιση φοβίες πανικού ψυχοθεραπευτής Ακρόπολη ψυχοθεραπεύτρια συνεδρίες συμβουλευτική συναισθήματα αυτογνωσία δυσκολίες αυτοπραγμάτωση γνωσιακή κρίσεις Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) συμβουλευτική προβλήματα ψυχοθεραπευτής κατάθλιψη ψυχολόγοι ψυχολόγος σχέσεις μετρό αναλυτική Αθήνα συμπεριφοράς Ακρόπολη κέντρο αυτοπραγμάτωση κρίσεις θανάτου νευρική προσέγγιση βουλιμία χαμηλή αναπτυξιακή διαταραχή αυτογνωσία άγχος κενό δυσκολίες διάσχιση αυτοεκτίμηση φοβίες ψυχοθεραπείας φαντασιώσεις ανορεξία γνωσιακή εγκατάλειψη φόβος ραντεβού ψυχοθεραπεία ψυχοθεραπεύτρια συναισθήματα πανικού γονέων ψυχολογία διάχυτη συνεδρίες Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) αυτοπραγμάτωση ανορεξία ψυχολόγοι δυσκολίες πανικού γονέων ψυχολόγος φαντασιώσεις νευρική κατάθλιψη ψυχοθεραπεία συνεδρίες αναλυτική ψυχοθεραπευτής προσέγγιση μετρό φόβος συμπεριφοράς αυτογνωσία αυτοεκτίμηση χαμηλή Αθήνα θανάτου διάχυτη προβλήματα κενό εγκατάλειψη γνωσιακή σχέσεις βουλιμία φοβίες αναπτυξιακή συμβουλευτική διαταραχή ψυχοθεραπεύτρια ραντεβού κέντρο άγχος ψυχολογία διάσχιση Ακρόπολη κρίσεις ψυχοθεραπείας συναισθήματα Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) γνωσιακή κενό γονέων διάχυτη πανικού νευρική διάσχιση ραντεβού διαταραχή προβλήματα μετρό ανορεξία κατάθλιψη συμπεριφοράς Ακρόπολη δυσκολίες ψυχολόγοι ψυχολόγος θανάτου προσέγγιση Αθήνα ψυχολογία αυτοπραγμάτωση βουλιμία αυτοεκτίμηση ψυχοθεραπευτής αναπτυξιακή φαντασιώσεις άγχος εγκατάλειψη συναισθήματα φόβος αναλυτική χαμηλή κρίσεις αυτογνωσία ψυχοθεραπείας ψυχοθεραπεύτρια συμβουλευτική κέντρο σχέσεις φοβίες συνεδρίες ψυχοθεραπεία Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) προβλήματα βουλιμία Αθήνα αυτοπραγμάτωση συναισθήματα διάχυτη συνεδρίες μετρό κατάθλιψη αυτογνωσία διαταραχή κενό νευρική δυσκολίες ψυχοθεραπεία ψυχοθεραπεύτρια αναλυτική αναπτυξιακή συμβουλευτική χαμηλή ψυχολογία φόβος ψυχολόγος σχέσεις διάσχιση πανικού ψυχοθεραπείας ψυχολόγοι φοβίες εγκατάλειψη αυτοεκτίμηση ψυχοθεραπευτής φαντασιώσεις θανάτου συμπεριφοράς ραντεβού κρίσεις κέντρο ανορεξία προσέγγιση Ακρόπολη γονέων άγχος γνωσιακή