Ενδοοικογενειακή βία

Τα εν οίκω μη εν δήμω…;

Με τον όρο οικογένεια εννοούμε μια κοινωνική ομάδα στην οποία τα μέλη της συνδέονται μεταξύ τους με συγγενικούς δεσμούς και οι μεταξύ τους σχέσεις βασίζονται σε ένα πλαίσιο υποχρεώσεων και δικαιωμάτων. Στην Ελλάδα, η οικογένεια είναι από τους πιο δυνατούς θεσμούς και κυρίαρχο σχήμα της είναι τα παντρεμένα ζευγάρια με παιδιά ή αλλιώς η λεγόμενη πυρηνική οικογένεια. Σκοπός της οικογένειας είναι να παρέχει στα μέλη της στέγη, τροφή, φροντίδα, ασφάλεια, αγάπη και εμπιστοσύνη.

Πολλές φορές, δημιουργούνται προβλήματα μεταξύ των μελών μιας οικογένειας  και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να δυσλειτουργεί ο θεσμός και να χάνει σταδιακά την αίγλη του. Το πιο συχνό πρόβλημα που παρουσιάζεται στα μέλη οικογενειών είναι η βία. Με τον όρο ενδοοικογενειακή βία  εννοούμε το φαινόμενο στο οποίο κάποιο ή κάποια μέλη της οικογένειας ασκούν βία σε κάποιο άλλο ή άλλα μέλη της. Η βία αυτή προέρχεται από τον σύζυγο προς τη σύζυγο και αντίστοιχα και από τους ενηλίκους προς τους ανηλίκους. Η βία από την σύζυγο προς τον σύζυγο είναι σπάνια χωρίς  όμως να είναι ανύπαρκτη. Η βία στην οικογένεια έχει διάφορες μορφές. Η πιο διακριτή είναι η σωματική. Ωστόσο η ψυχολογική και κοινωνική βία που ασκείται είναι πολύ σημαντική διότι χαράζει την ψυχή και την κοινωνική ταυτότητα του ανθρώπου που υπόκεινται σ αυτήν την κατάσταση. Όσον αφορά αυτό το είδος βίας προς τις γυναίκες έχουμε τις εξής περιπτώσεις:

• Ο σύζυγος απομονώνει κοινωνικά τη σύζυγο του
• Ελέγχει όλες τις κινήσεις της
• Της δημιουργεί σύμπλεγμα κατωτερότητας λέγοντας της ότι δεν μπορεί να καταφέρει τίποτα χωρίς αυτόν
•  την απειλεί ότι θα της πάρει τα παιδιά. Σχεδόν καμία μητέρα δεν θέλει να ζει χωρίς τα παιδιά της και έτσι ο σύζυγος μπορεί να την εκβιάζει μ’ αυτόν τον τρόπο

Η γυναίκα χάνει την εμπιστοσύνη απέναντι στον σύζυγο της και σε όλους τους άλλους. Πώς να εμπιστευτεί τους άλλους όταν ο άνθρωπος της, της φέρθηκε μ αυτόν τον τρόπο; Αισθάνεται ενοχή αλλά αρνείται τον τρόμο και τον θυμό που νιώθει. Εμφανίζει παθητικότητα προς το κοινωνικό περιβάλλον και πιστεύει πως κανένας δεν μπορεί να βοηθήσει να λυθούν τα προβλήματά της εκτός απ’ τον εαυτό της. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να γίνεται εσωστρεφής, να έχει πλέον χαμηλή αυτοεκτίμηση και να αρχίζει να χάνει την κοινωνική της ζωή.

Όσον αφορά την ψυχολογική και κοινωνική βία προς τα παιδιά έχουμε παρόμοιες περιπτώσεις:

• Κοινωνική απομόνωση των παιδιών. Μ’ αυτόν τον τρόπο η κοινωνικοποίηση των παιδιών βρίσκεται σε λανθάνουσα πορεία.
• Έλεγχο όλων των κινήσεων των παιδιών από τους μεγάλους
• Υποτίμηση των ικανοτήτων των παιδιών. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε τα παιδιά γίνονται ανασφαλή και χωρίς αυτοεκτίμηση διότι τα πρώτα χρόνια της ζωής μας είναι πολύ σημαντικά για την υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητας τους.
  

  ενδοοικογενειακή βία

Τα παιδιά έχουν σαν πρότυπα τους γονείς τους. Αν λοιπόν τους βλέπουν να επιδίδονται σε σκηνές βίας, το πιο πιθανό είναι να τις αναπαράγουν μεγαλώνοντας. Επίσης, αυτές οι σκηνές θα χαραχτούν  στη παιδική ψυχή τους με αποτέλεσμα να έχουν πολλά ψυχοκοινωνικά προβλήματα σ’ όλο το φάσμα της ζωής τους.

Η κακοποίηση δεν κάνει ταξικές διακρίσεις μπορεί να συμβεί και στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα και στα χαμηλότερα. Αν και αυτοί οι οποίοι βρίσκονται στα ανώτερα στρώματα μπορούν να καλύπτονται πιο εύκολα χάρη στην οικονομική τους ευρωστία. Στην Ελλάδα, η βία στην οικογένεια είναι ένα πολύ διαδεδομένο φαινόμενο, ειδικά στην εποχή μας που οι αξίες χάνονται και οι θεσμός της οικογένειας αρχίζει δυστυχώς να χάνει την παλιά του δόξα. Οι δράστες είναι συνήθως άνδρες και τα θύματα γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδιά. Τις περισσότερες φορές η συμπεριφορά του δράστη οφείλεται σε κοινωνικά αίτια.

Δυστυχώς, τις περισσότερες φορές η βία στην οικογένεια δεν καταγγέλλεται. Αποτελεί ένα κοινό μυστικό ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, τα οποία διστάζουν να ομολογήσουν ότι έχουν πέσει θύματα ενδοοικογενειακής βίας γιατί φοβούνται τις εκ νέου απειλές του θύτη και τον κοινωνικό στιγματισμό που θα έχουν από την κοινωνία. Στην  Ελλάδα υπάρχει ένα καλό δίκτυο κοινωνικής προστασίας για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας που στελεχώνεται από ειδικούς νομικούς, ψυχολόγους, κοινωνιολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς. Παρόλα αυτά χρειάζεται περαιτέρω ενδυνάμωση.

Πηγή: ΖΑΙΜΑΚΗΣ Γ.,ΚΑΝΔΥΛΑΚΗ Α.,(2005) Δίκτυα κοινωνικής προστασίας. Μορφές παρέμβασης σε ευπαθείς ομάδες και σε πολυπολιτισμικές κοινότητες, εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ, Αθήνα.

Ενδοοικογενειακή βία γονέων θανάτου ψυχολόγος αυτογνωσία διαταραχή ψυχοθεραπεύτρια γνωσιακή συναισθήματα πανικού διάχυτη αναλυτική ψυχοθεραπευτής ανορεξία προβλήματα χαμηλή εγκατάλειψη κέντρο μετρό αυτοπραγμάτωση κατάθλιψη αυτοεκτίμηση διάσχιση προσέγγιση αναπτυξιακή νευρική συμπεριφοράς φαντασιώσεις δυσκολίες ψυχολογία φοβίες ψυχοθεραπεία ψυχοθεραπείας ψυχολόγοι βουλιμία συνεδρίες Ακρόπολη κρίσεις φόβος συμβουλευτική ραντεβού άγχος Αθήνα σχέσεις κενόΕνδοοικογενειακή βία χαμηλή μετρό αυτοπραγμάτωση γνωσιακή Αθήνα ψυχολογία γονέων διάσχιση πανικού συναισθήματα φαντασιώσεις αυτοεκτίμηση ψυχοθεραπεύτρια προβλήματα διαταραχή σχέσεις ανορεξία βουλιμία συμβουλευτική διάχυτη δυσκολίες θανάτου κέντρο ψυχοθεραπεία ψυχοθεραπείας συμπεριφοράς αυτογνωσία φοβίες Ακρόπολη νευρική προσέγγιση αναλυτική ψυχοθεραπευτής άγχος αναπτυξιακή ψυχολόγος φόβος συνεδρίες κρίσεις κενό ραντεβού κατάθλιψη εγκατάλειψη ψυχολόγοι Ενδοοικογενειακή βία διάσχιση γνωσιακή αυτοπραγμάτωση σχέσεις ψυχοθεραπευτής κρίσεις Ακρόπολη βουλιμία προβλήματα κενό εγκατάλειψη νευρική φόβος δυσκολίες προσέγγιση γονέων φοβίες συναισθήματα συμπεριφοράς κατάθλιψη συμβουλευτική χαμηλή διάχυτη ψυχοθεραπείας ψυχολόγοι άγχος Αθήνα ψυχολογία συνεδρίες ανορεξία ψυχοθεραπεία ψυχολόγος ψυχοθεραπεύτρια θανάτου μετρό αυτογνωσία διαταραχή αναπτυξιακή αυτοεκτίμηση ραντεβού κέντρο πανικού αναλυτική φαντασιώσεις Ενδοοικογενειακή βία ψυχοθεραπεύτρια Ακρόπολη φοβίες δυσκολίες ψυχοθεραπευτής συμπεριφοράς προβλήματα αναλυτική σχέσεις κέντρο γονέων αναπτυξιακή γνωσιακή αυτοπραγμάτωση θανάτου προσέγγιση συμβουλευτική αυτογνωσία κρίσεις συνεδρίες αυτοεκτίμηση βουλιμία ψυχολόγοι ψυχοθεραπείας φόβος ψυχοθεραπεία διάχυτη μετρό χαμηλή άγχος Αθήνα συναισθήματα ανορεξία διαταραχή κενό ψυχολογία φαντασιώσεις ραντεβού κατάθλιψη νευρική ψυχολόγος εγκατάλειψη διάσχιση πανικού Ενδοοικογενειακή βία πανικού προβλήματα ψυχολογία κρίσεις συμβουλευτική Αθήνα Ακρόπολη σχέσεις διάχυτη συμπεριφοράς αυτογνωσία εγκατάλειψη δυσκολίες άγχος διάσχιση κατάθλιψη φοβίες μετρό βουλιμία νευρική προσέγγιση ψυχοθεραπείας γονέων ψυχοθεραπεύτρια ψυχοθεραπεία αναλυτική γνωσιακή φόβος κέντρο θανάτου αυτοεκτίμηση φαντασιώσεις αυτοπραγμάτωση συναισθήματα διαταραχή ψυχολόγος κενό συνεδρίες ραντεβού ψυχολόγοι αναπτυξιακή ψυχοθεραπευτής ανορεξία χαμηλή Ενδοοικογενειακή βία ραντεβού ψυχολογία διάχυτη φοβίες Αθήνα προσέγγιση νευρική διάσχιση αναλυτική Ακρόπολη ανορεξία κατάθλιψη σχέσεις κέντρο ψυχοθεραπείας εγκατάλειψη διαταραχή γνωσιακή ψυχοθεραπεία θανάτου χαμηλή αυτογνωσία αυτοεκτίμηση γονέων ψυχοθεραπεύτρια δυσκολίες αυτοπραγμάτωση ψυχολόγοι συναισθήματα συμπεριφοράς προβλήματα κενό φαντασιώσεις βουλιμία συμβουλευτική πανικού συνεδρίες αναπτυξιακή ψυχοθεραπευτής φόβος μετρό άγχος ψυχολόγος κρίσεις