Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder)

H Δέσποινα, μετά την τελευταία της απόπειρα, αποφάσισε ότι θέλει να “βρεi τον εαυτό της” και να ξεκινήσει θεραπεία.

Είναι μια κοπέλα 28 χρονών, ιδιωτική υπάλληλος, που πρόσφατα χώρισε από μια σχέση 2,5 ετών. Όπως μου λέει δεν έχει ξανακάνει μακροχρόνια σχέση, αφού στο παρελθόν συνήθιζε να αλλάζει συχνά συντρόφους χωρίς να μπορεί να παραμείνει σε σχέση. Η Δέσποινα μένει με την μητέρα της, δεν έχει αδέλφια και ο πατέρας της τους εγκατέλειψε όταν ήταν στη Β’ Δημοτικού. Απο τότε η μητέρα της έκανε δύο δουλειές για να ανταπεξέλθει, ενώ τώρα έχει βγεi σε σύνταξη.

Η Δέσποινα μένει με την μητέρα της γιατί νιώθει ότι οφείλει να την φροντίζει και να την βοηθάει, παρόλο που θα ήθελε να μείνει μόνη της. Μετά το πρώτο έτος στο πανεπιστήμιο, απογοητευμένη απο την σχολή της και μπερδεμένη, ξεκινάει την χρήση ουσιών παρασυρμένη όπως λέει απο κάποιον που της άρεσε αλλά με τον οποίο δεν είχαν σχέση. Όταν έμαθε ότι ο φίλος της αυτός είχε σχέση με μία γνωστή της έκανε την πρώτη απόπειρα με υπερβολική δόση. Στη συνέχεια της ζωής της εξακολούθησε να έχει διαφορετικούς συντρόφους, πέρασε καταθλιπτικά επεισόδια και περίοδο αυτοτραυματισμών. Μου αναφέρει το χρόνιο αίσθημα κενού που βιώνει. Στην ερώτησή μου ποια είναι η Δέσποινα μου λέει ότι είναι μπερδεμένη και ξεσπάει σε κλάματα. Τα συναισθήματά της δεν είναι σταθερά, βιώνει συνεχείς μεταπτώσεις. Νιώθει απίστευτο θυμό για τον πατέρα της, αλλά και για κάθε άντρα όταν υποψιάζεται ότι θα την εγκαταλείψει. Θυμώνει και με τα όρια της θεραπείας όσον αφορά τον χρόνο και την σταθερή μέρα. Μου αναφέρει τον τελευταίο της σύντροφο πόσο πετυχημένος είναι ως διευθυντής και μου περιγράφει το ακριβό του ντύσιμο, ενώ μετά μου εξομολογείται πόσο τον υποτιμά αφού στη σχέση της μαζί του ένιωθε ότι είναι ένας επιφανειακός, βαρετός άντρας.

Η Δέσποινα στην αρχή της θεραπείας προσπαθούσε να σπάσει τα όρια, είτε καθυστερώντας είτε θέλοντας να καπνίσει την ώρα της συνεδρίας. Στη συνέχεια, αφού πολλές φορές με εξιδανίκευσε και με υποτίμησε σαν θεραπεύτρια κατάφερε να με εμπιστευτεί. Είδαμε μέσα απο το Διάγραμμα της διαδικασίες που ακολουθεί, τα διλλήματα, τις εμπλοκές και της παγίδες.

Μιλήσαμε για τον φόβο της εγκατάλειψης και το πώς συσχετίζεται με τους άνδρες, ενώ της ανέφερα το προσωπικό μου συναίσθημα απέναντι στην αστάθειά της, την εξιδανίκευση και την υποτίμηση. Κάτω απο τον θυμό της, είδαμε την θλίψη της για την εγκατάλειψη του πατέρα της και νοηματοδοτήσαμε τη ζωή. Χτίζοντας μια σταθερή ταυτότητα, κατάφερε να βάλει όρια στη ζωή της. Με το τέλος της θεραπείας της και δουλεύοντας αρκετό καιρό τον αποχαιρετισμό μας, μπήκε σε ομάδα αυτογνωσίας.

(Για λόγους προστασίας του απορρήτου, το όνομα δεν είναι πραγματικό)

Βίντεο που περιγράφει τα βιώματα ασθενούς με οριακή διαταραχή προσωπικότητας, που μας βοηθάει να νιώσουμε το συναίσθημα αυτών των ανθρώπων.

Διαγνωστικά Κριτήρια (κατά DSM-IV) για την Οριακή/Μεταιχμιακή Διαταραχή Προσωπικότητας

Ένας εκτεταμένος τύπος αστάθειας των διαπροσωπικών σχέσεων, της εικόνας του εαυτού, των συναισθημάτων και έντονης παρορμητικότητας που αρχίζει νωρίς στην ενήλικη ζωή και είναι παρών σε μια ποικιλία καταστάσεων, όπως φαίνεται από πέντε (ή περισσότερα) από τα παρακάτω:

1. Ξέφρενες προσπάθειες του ατόμου να αποφύγει πραγματική ή φανταστική εγκατάλειψη. Σημείωση: Μην περιλαμβάνετε αυτοκτονική ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά που καλύπτεται στο Κριτήριο 5.
2. Ένας τύπος ασταθών και έντονων διαπροσωπικών σχέσεων που χαρακτηρίζονται από εναλλαγές μεταξύ ακραίων περιπτώσεων της εξιδανίκευσης και της υποτίμησης.
3. Διατάραξη της ταυτότητας: έντονα και επίμονα ασταθής εικόνα ή αίσθηση του εαυτού.
4. Παρορμητικότητα σε τουλάχιστον δύο τομείς που είναι δυνητικά αυτοκαταστροφικοί (π.χ. ξόδεμα χρημάτων, σεξ, κατάχρηση ουσιών, απρόσεκτη οδήγηση, επεισόδια υπερφαγίας). Σημείωση: Μην περιλαμβάνετε αυτοκτονική ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά που καλύπτεται στο Κριτήριο 5.
5. Επανειλημμένη αυτοκτονική συμπεριφορά, χειρονομίες ή απειλές ή αυτοακρωτηριαστική συμπεριφορά.
6. Συναισθηματική αστάθεια οφειλόμενη σε έντονη αντιδραστικότητα της διάθεσης (π.χ. έντονη επεισοδιακή δυσφορία, ευερεθιστικότητα ή άγχος που συνήθως διαρκεί για λίγες ώρες και μόνο σπάνια περισσότερο από λίγες μέρες).
7. Χρόνια αισθήματα κενού.
8. Απρόσφορος έντονος θυμός ή δυσκολία ελέγχου του θυμού (π.χ. συχνά ξεσπάσματα θυμού, συνεχής θυμός, επανειλημμένα το άτομο έρχεται στα χέρια).
9. Παροδικός, σχετιζόμενος με στρες παρανοϊκός ιδεασμός ή σοβαρά διασχιστικά συμπτώματα.

Περιγραφή Κλινικής Εικόνας

• Άτομα με ΜΔΠ δεν αντέχουν τη μοναξιά, την αισθάνονται σαν εγκατάλειψη και έχουν έντονο φόβο ή και πανικό, θυμό, οργή. Μπορεί να κάνουν παρορμητικά αυτοκαταστροφικές πράξεις (8-10% αυτοκτονούν).
• Έχουν ασαφή και ασταθή εικόνα του εαυτού τους, που εκδηλώνεται με δραματικές και απότομες αλλαγές στην ταυτότητα τους.
• Έχουν πολύ μεγάλη συναισθηματική αστάθεια.
• Παραπονιούνται για χρόνια αίσθηση κενού και βαθιάς μοναξιάς.
• Κάτω από έντονο στρες μπορεί να έχουν σύντομα ψυχωτικά επεισόδια.
• Έχουν την τάση να δημιουργούν έντονες, ασταθείς και γενικά χαώδεις διαπροσωπικές σχέσεις.
• Μπορούν να περάσουν απότομα από την εξιδανίκευση στην υποτίμηση ατόμων που μπορούν να τους δώσουν φροντίδα.

Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) κρίσεις σχέσεις ανορεξία αναλυτική Αθήνα ψυχοθεραπεία βουλιμία κέντρο ψυχολογία συνεδρίες φόβος ψυχολόγος συμβουλευτική φαντασιώσεις πανικού συναισθήματα διαταραχή αυτοεκτίμηση συμπεριφοράς διάχυτη κατάθλιψη αυτοπραγμάτωση ψυχολόγοι γνωσιακή κενό άγχος ραντεβού ψυχοθεραπείας Ακρόπολη ψυχοθεραπεύτρια φοβίες θανάτου αυτογνωσία μετρό νευρική ψυχοθεραπευτής εγκατάλειψη γονέων χαμηλή αναπτυξιακή προβλήματα προσέγγιση διάσχιση δυσκολίεςΟριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) συνεδρίες γονέων κατάθλιψη αναπτυξιακή κρίσεις Αθήνα εγκατάλειψη γνωσιακή δυσκολίες άγχος κενό αυτογνωσία ψυχοθεραπευτής διαταραχή νευρική χαμηλή προβλήματα συναισθήματα βουλιμία ψυχολόγος διάσχιση ψυχολόγοι συμβουλευτική ψυχοθεραπεύτρια μετρό κέντρο αυτοεκτίμηση πανικού διάχυτη ανορεξία ψυχοθεραπεία ραντεβού φοβίες θανάτου προσέγγιση αυτοπραγμάτωση φαντασιώσεις σχέσεις Ακρόπολη αναλυτική φόβος ψυχολογία ψυχοθεραπείας συμπεριφοράς Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) ψυχοθεραπείας διαταραχή πανικού συνεδρίες αυτογνωσία εγκατάλειψη γονέων φοβίες Αθήνα αναπτυξιακή ψυχολογία συναισθήματα κρίσεις δυσκολίες συμβουλευτική προβλήματα αναλυτική χαμηλή θανάτου ψυχολόγοι κενό νευρική ψυχοθεραπευτής αυτοπραγμάτωση διάχυτη αυτοεκτίμηση γνωσιακή συμπεριφοράς βουλιμία άγχος φόβος κατάθλιψη ψυχοθεραπεύτρια ραντεβού μετρό σχέσεις διάσχιση ψυχολόγος φαντασιώσεις ανορεξία Ακρόπολη κέντρο ψυχοθεραπεία προσέγγιση Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) προβλήματα δυσκολίες βουλιμία ψυχολόγοι διάσχιση νευρική ψυχοθεραπευτής διαταραχή ανορεξία αυτοπραγμάτωση προσέγγιση γονέων φαντασιώσεις Αθήνα ψυχοθεραπεία κατάθλιψη κέντρο αυτογνωσία χαμηλή αυτοεκτίμηση κρίσεις πανικού θανάτου διάχυτη συμβουλευτική συνεδρίες ψυχοθεραπεύτρια ψυχολόγος φόβος σχέσεις ψυχοθεραπείας Ακρόπολη άγχος μετρό ραντεβού κενό ψυχολογία εγκατάλειψη αναλυτική συμπεριφοράς γνωσιακή αναπτυξιακή συναισθήματα φοβίες Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (Borderline Personality Disorder) πανικού αυτογνωσία διάσχιση φοβίες γονέων εγκατάλειψη φαντασιώσεις συμπεριφοράς συναισθήματα γνωσιακή αυτοπραγμάτωση χαμηλή αυτοεκτίμηση ψυχολόγος σχέσεις συνεδρίες κατάθλιψη συμβουλευτική ραντεβού Ακρόπολη άγχος μετρό ψυχοθεραπεύτρια προσέγγιση δυσκολίες φόβος κέντρο διαταραχή νευρική Αθήνα ανορεξία βουλιμία διάχυτη αναπτυξιακή προβλήματα ψυχολογία ψυχοθεραπείας ψυχοθεραπευτής κρίσεις ψυχολόγοι κενό θανάτου ψυχοθεραπεία αναλυτική